HAERLEM NIEUWS
 
juli / augustus 2023
 
Historische Vereniging Haerlem
voor een online versie: klik hier
 
 
 
280x411
 
 
Uit De Hoofdwacht
 
 
 
Juli / Augustus 2023

Bestuursmededelingen, onder andere over de Algemene Ledenvergadering die op 28 juni jongstleden is gehouden in de Haarlemse Loge van de Vrijmetselaars, de uitreiking van ons Haerlem Jaarboek in het Verweij Museum Haarlem en de tentoonstelling in De Hoofdwacht.

 
Lees verder
 

Jaarboek niet ontvangen? Neem dan contact op met info@haerlem.nl
 
 
 
Agenda
 
 
Activiteiten in de komende periode
 
 
 
180x180x1
 
 
nu te zien
 
 
 
Expostitie Haarlemse gemeente-architecten

 
Lees meer
 
 
180x180x2
 
 
12 juli
 
 
 
Presentatie “Dagboek van een ooggetuige”

 
Lees meer
 
 
180x180x3
 
 
13 juli
 
 
 
De meester van Haarlem

 
Lees meer
 
 
 
 
180x180x1
 
 
19 juli
 
 
 
Schemerwandeling door Haarlem

 
Lees meer
 
 
180x180x2
 
 
9 augustus
 
 
 
Fietstocht langs panden van Stadsherstel
 
Lees meer
 
 
180x180x3
 
 
9 & 10 september
 
 
 
Open monumentendag

 
Lees meer
 
 
 
Bunker Koude Oorlog
 
580x300
 
Rijnlanderweg 884a Hoofddorp
Stadsherstel was al jaren betrokken bij de plannen om dit unieke stukje historie van de verdediging van Nederland te restaureren en te herbestemmen. In 2018 konden dan eindelijk de deuren geopend worden zodat de bunkers uit de Koude Oorlog hun nieuwe functie konden laten zien.

Lees verder bij Stadsherstel 

 
 
 
580x300
 
320x410
(De kroonluchter, zoals hij in de St. Bavokerk hangt)
 
 
Escher
 
Helaas kan ik u de prent hier zelf niet tonen vanwege auteursrechtelijke redenen, maar met enig zoeken vindt u hem zo op het internet

In 1920 tekende Escher het interieur van de Grote of St.-Bavokerk. De prent behoort tot de collectie van het Kunstmuseum Den Haag.
Ik blijf bij de museumtekst van het Kunstmuseum:
“Als jonge student in Haarlem ontdekt Escher de stad om hem heen. Een plek die hij vaker bezocht was de Sint-Bavokerk in Haarlem, waar hij ontroerd raakt door het geluid van het orgel, maar ook door het gebouw zelf. De laatmiddeleeuwse kerk brengt hem inspiratie voor enkele opvallend grote tekeningen van het kerkinterieur. In deze recent gerestaureerde tekening, die bijna nooit is getoond, is een jonge Escher te zien in de reflectie van een kroonluchter. Dankzij het extreme kikvorsperspectief is de kroonluchter overweldigend groot en Escher slechts een klein figuurtje, alleen in de grote kerk op de koude stenen kerkvloer. Het is een vroeg werk, waarin te zien is dat de jonge kunstenaar zoekende is naar zijn signatuur en verbetering van zijn technische vaardigheden.”

Escher is geboren op 17 juni 1898; hij was dus 21 toen hij naar Haarlem verhuisde. Hij bezocht er de School voor Bouwkunde, Versierende Kunsten en Kunstambachten die was gevestigd op het terrein van Paviljoen Welgelegen. Bouwkunde bleek niet zijn roeping, maar, onder leiding van Samuel Jessurun de Mesquita stapte hij over naar de studie Grafische kunsten. Een gelukkige keuze, gezien het resultaat!
Meer informatie over deze periode van zijn leven is te vinden op de website van Bij Escher in het Paleis:

De prent is nog tot en met 10 september aanstaande te zien in het Kunstmuseum. Hij maakt onderdeel uit van een bijzondere tentoonstelling Escher-Andere wereld waarin het werk van de meester zelf is gecombineerd met spectaculaire installaties van het Belgische kunstenaarsduo Gijs Van Vaerenbergh. De wisselwerking tussen Eschers prenten en de ruimtelijke installaties van Gijs Van Vaerenbergh creëert zowel een unieke beleving als een uitdieping van Eschers werk. Sterk aanbevolen! 

Peter van Wingerden

Schrijver dezes houdt zich aanbevolen voor uw commentaar via info@haerlem.nl
 
 
320x410
 
 
SGVH nieuws
 


Deze keer onder andere over de nieuwe gevelsteen voor Cajanus bij het Proveniershuis, de oude gevelsteen “De Vergulde Coorenmaat”, en de restauratie van het Hofje van Staats.


Lees verder in de SGVH nieuwsbrief
 


 
         
320x410
 
 
Gebouw met vele gezichten
 


Van het monumentale gebouw op nr 61 in de Zijlstraat valt de geschiedenis van de verschillende uitbaters door de jaren heen voor een deel nog af te lezen van de gevel. Begonnen als degelijk bankgebouw wordt het later het kantoor van een handel in o.a. bouten en moeren, gevolgd door een modezaak. Van deze gebruikers zijn nog resten van hun reclame-uitingen te vinden. Over wat er zich hier verder afspeelde, vertelt Ton Apon in zijn bijdrage.


Lees verder
 


 
 
Middeleeuwse wandeling
 
schietbaan
(Achter de vissersvrouw aan)
 
Inmiddels hebben de Jonge Muggen voor basisschoolleerlingen een nieuwe verrassing in de aanbieding: een Middeleeuwse wandeling. In kleine groepjes wandelen de kinderen onder begeleiding van leerkrachten en/of ouders rondom de Grote Kerk. Daar ontmoeten zij achtereenvolgens:
  • Ridder Koen, die bij het stadhuis in de Kloostertuin uitlegt hoe het er zoal uitzag in Haarlem in de Middeleeuwen. De riddergevechten op ’t Sant zijn een spannend onderdeel van zijn verhaal.
  • Een vissersvrouw uit Zandvoort vertelt hoe zij met een mand vol vis op haar rug op blote voeten door de duinen is komen lopen: pas in Haarlem konden de klompen aan. In de Vishal, in de schaduw van de kerk, kunnen de kinderen een visje kopen.
  • Een stovenzetster legt uit hoe belangrijk het is dat de hoge heren en dames geen koude voeten krijgen in de kerk. En ze moet geld verdienen, want die lapzwans van haar man is uit de stad verbannen…
  • Een statige bierbrouwster kan niet nalaten te vermelden hoe belangrijk zij niet is voor de stad: met haar geld heeft zij heel wat in de melk (bier?) te brokkelen: het zuivere water uit de duinen, nodig voor haar bier, mag niet vervuild worden door het afval van de blekerijen.
De eerste school heeft de wandeling inmiddels gemaakt. Binnen een uurtje waren er voor de kinderen geen geheimen uit de Middeleeuwen meer. Ondanks de ochtenddrukte met veel laadverkeer zijn de vier gekostumeerde personages een rustpunt voor de verhalen.
Niet alleen scholen, ook (groot)ouders kunnen zich inschrijven voor een zondagse Middeleeuwse wandeling (zonder vrachtverkeer). We starten ermee na de zomervakantie. Houd de Nieuwsbrief in de gaten.

 
 
 
Uit de Haerlemse boekenmolen
 
280x200x1
 
 
Dagboek van een ooggetuige
 
Dagboek van een ooggetuige is een uitgave van de Coornhert Stichting Haarlem en verschijnt ter gelegenheid van de 450-jarige herdenking van het beleg van Haarlem. Het boek ligt vanaf vrijdag 13 juli in de winkel. Op 13 juli dit jaar is het 450 jaar geleden dat het beleg van Haarlem eindigde. Tijdens dit zeer zware beleg, dat zich afspeelde tussen 10 december 1572 en 13 juli 1573, hield een aantal Haarlemse ooggetuigen een dagboek of dagverhaal bij.
 
Lees meer
 
 
280x200x2
 
 
Naar de bollen met de tram  - deel 6
 
Deel 6 van de de boekenreeks van Stichting De Nieuwe Blauwe Tram beschrijft de tramlijn Haarlem – Leiden v.v., beter bekend als de Bollenlijn, in de periode 1881-1949. Deel 6 is 64 pagina’s dik en bevat tientallen foto’s – waarvan vele nog niet eerder zijn gepubliceerd -, tekeningen van het lijnennet en afbeeldingen van vervoersbewijzen. De prijs in de boekhandel is € 17,95. Bestel het boekje hier;
info@kennemerboekhandel.nl 
Lees meer
 
 
 
280x200x1
 
 
Haerlem Jaarboek 2022
 

In het Jaarboek 2022 uiteraard aandacht voor ‘1572’. Johan den Hertog beschrijft het beleg van Haarlem vanuit twee nieuwsprenten van graveur en uitgever Frans Hogenberg, ondersteund door aanvullend cartografisch materiaal. Raymond Fagel bekijkt het beleg van de andere kant: hij laat zien hoe in juli 1573, vlak na het beleg, onder de Spaanse troepen muiterij uitbrak.

Verder aandacht voor muziek: de Haarlemse Brahms, oftewel Leander Schlegel, het eerste popfestival in Haarlem, en de restauratie van het Müllerorgel in de Grote of St.-Bavokerk (inclusief de vleermuizen…). Voor sporten en voor eten: HFC, de allereerste Nederlandse voetbalkampioen, en de Haarlemsche Coöperatieve Diner-Vereeniging. Voor de gebouwde omgeving en het stadsbeeld: de voorganger van de rechtbank aan de Jansstraat, Haarlems bekendste architect Han van Loghem, en de vertrouwde Bouwhistorische kroniek. En voor tal van andere onderwerpen die bijdragen aan de cultuurhistorische rijkdom van Haarlem.

Leden hebben het Jaarboek gratis ontvangen. Niet-leden kunnen het boek voor € 17,50 aanschaffen via penningmeester@haerlem.nl
 
 
 
280x200x2
 
 
Haarlemmers en de slavernij
 
Ineke Mok en Dineke Stam € 19,50

De auteurs hebben sinds 2013 onderzoek gedaan naar de Haarlemse geschiedenis binnen het Nederlandse koloniale rijk. Dat resulteerde in een onlangs verschenen boek Haarlemmers en de slavernij met toegankelijke verhalen over meer dan honderd Haarlemmers.
Wie was de Surinaamse Petronella de Moor uit de Jansstraat? Hoe raakte Adriana Burlamacchi vanuit Bengalen verzeild in Haarlem? Welke rol speelden de Haarlemse broers Balthasar en Joseph Coymans in de slavenhandel? En hoe komt een Afrikaanse jongen op een werk van Frans Hals? De huizen en straten van Haarlem dragen de sporen van koloniale slavernij. Ruim honderd plekken in en rond de stad komen in beeld, met verhalen van slaafgemaakten en hun handelaren, rijke kooplieden, wegkijkende bestuurders, vrije mensen van kleur en uitgebuite zeelui. Voor dit onderzoek hebben de auteurs talloze archieven en museumcollecties tot in detail doorgespit. Ook spraken zij met Haarlemmers van wie voorouders in slavernij waren gehouden. Dit boek voegt met al deze persoonlijke verhalen van toen en nu een nieuwe laag toe aan de geschiedenis van Haarlem. 

 
 
 
Video's over Haarlem
 
580x300
(Afbeelding van Vectonauta op Freepik)
 
Geïnteresseerd in video's over Haarlem?

Hier vindt u een overzicht van de video's op ons YouTube kanaal.

80 video's over Haarlem 
Geveltekens op video

Als u video's kent, die aan deze speellijsten toegevoegd kunnen worden, neem dan contact op met de Haerlem Nieuws redactie via haerlemredactie@gmail.com 
 
 
320x410
 
 
Vereniging Haerlem op Facebook
 
De Historische Vereniging Haerlem is ook actief op Facebook.
 
 
Naar Facebook
 
 
125x84
 
Haerlem Nieuws is een twee-maandelijkse uitgave van de Historische Vereniging Haerlem
 
Contact
 

Algemeen
 
Redactie
 
De website
 
Ledenadministratie
 
Afmelden Nieuws
 
Lid worden
 
Historische Vereniging Haerlem

Postbus 1105, 2001 BC Haarlem
De Hoofdwacht, Grote Markt 17 Haarlem
023 5345422
 
 
48x48x1 48x48x2 48x48x3 48x48x3