HAERLEM NIEUWS
 
november / december 2022
 
Historische Vereniging Haerlem
voor een online versie: klik hier
 
 
 
280x411
 
Uit De Hoofdwacht
 
 
 
November 2022

Dit is alweer het laatste Haerlem Nieuws van 2022; binnenkort is er weer een jaar voorbij!

Gelukkig hebben we nog een aantal activiteiten tot het eind van het jaar, zoals de lezing door restauratiearchitect Ann-Katrin Adolph over de restauratie van Huis Barnaart. Deze lezing wordt gevolgd door een bezoek aan Huis Barnaart op een nog af te spreken tijdstip. Op deze manier wordt de restauratie van het interieur beter begrepen en gewaardeerd met behulp van de tijdens de lezing opgedane kennis. 

 
Lees het gehele artikel
 
 
Agenda
 
 
Activiteiten in de komende periode
 
 
 
180x180x1
 
 
woensdag
23 november
 
 
 
Haarlem pubquiz
Kom jouw kennis over de stad testen!
 
Lees meer
 
 
180x180x2
 
 
woensdag
23 november
 
 
 
Verjaardag van Haarlem. Kom taart eten in het NHA
 
Lees meer
 
 
180x180x3
 
 
zondag
27 november
 
 
 
Verhalenfestival Haarlem

 
Lees meer
 
 
 
 
180x180x1
 
 
maandag
28 november
 
 
 
Historisch Café met ‘Vlaams Haarlem’ als thema.
 
Lees meer

 
 
180x180x2
 
 
maandag
12 december
 
 
 
Lezing Barnaart.
Een restauratieverslag.

 
Lees meer

 
 
180x180x3
 
 
tot
20 maart
 
 
 
Gratis instaprondleidingen Mari Andriessen
 
Lees meer

 
 
 
SGVH nieuws
 
580x300
 
Zoals op de website van de Vereniging Haerlem was te lezen, is er bij de Stichting Geveltekens Vereniging Haerlem (SGVH) een vacature voor penningmeester ontstaan. Het is verheugend dat het bestuur nu kan melden dat er in de vacature is voorzien door dhr. Jos de Bruijn. Jos is al enige jaren lid van de Historische Vereniging Haerlem met een belangstelling die goed past bij onze stichting. Daarnaast heeft hij ervaring met financiële systemen. Wij zijn kortom heel blij met hem.

Tot de afsluiting van het boekjaar 2022 zal hij samen met de vertrekkende penningmeester, Jemme Schurer, de werkzaamheden verrichten zodat er het nodige inzicht in de functie wordt opgebouwd.

In de nieuwsbrief van de Stichting Geveltekens Vereniging Haerlem deze keer aandacht voor o.a. de Bakenessergracht, Sophiaplein, Florapark en Hofje van Staats. 

 
Lees de nieuwsbrief SGVH
 
 
Villa Duinlust, Bennebroek
 
580x300
Bron: Stadsherstel
 
Vlakbij haar gelijknamige voorganger die plaats moest maken voor het St. Luciaklooster werd in 1895 Villa Duinlust gebouwd.
De voormalige woning van de rector van dit klooster is van fundering tot nok gerestaureerd en verduurzaamd.
Tevens kreeg het pand een mooie nieuwe sociale bestemming: negen jongvolwassenen met autisme zullen hier met begeleiding een thuis vinden, als tussenstop op hun eigen weg naar meer zelfstandigheid.
 
Lees verder bij Stadsherstel
 
320x410
 
 
Essenstraat 19
 

Wat hebben limonade en muziek gemeen? Ton Apon legt dit haarfijn uit.


De voortzetting van het bedrijf Rieu in 1917 in de Burretstraat nr. 6 vormt letterlijk en figuurlijk de verbinding met het pand aan de Essenstraat 19. De tekst boven de deuren is het laatst overgebleven herkenningspunt van de er voorheen gevestigde limonadefabriek in Haarlem. De deuren waren vroeger de toegang tot de opslagplaats, die grensde aan de achterzijde van Burretstraat 6. Dit pand is intussen vervangen door nieuwbouw. Hier werden frisdranken, die waren geproduceerd of bieren die via de Turfmarkt per boot aankwamen, opgeslagen. Dit vond plaats in de periode 1919 tot eind jaren zestig, toen de fabriek en de productie werden afgebouwd.
 
Lees meer
 
 
Haarlemmer olie
 
580x300
Flesjes Haarlemmer olie (collectie Archeologie Haarlem)
 
Eeuwenlang was dit Haarlemse product een bestseller, bekend en geliefd in heel Europa, ja het kwam zelfs aan de andere kant van de wereld terecht. Tegenwoordig worden nog overal in de wereld de glazen flesjes van de olie teruggevonden. Maar wat is Haarlemmer olie nu eigenlijk en wat weten we eigenlijk over de samenstelling van dit wondermiddel?

Stadsarcheoloog Anja van Zalinge was te gast bij June tot Twaalf op RN Radio en vertelde over dit probate middeltje.  
 
Lees meer
 
 
Indiëgangers
 
580x300
Bron Wikipedia
 
Uit de registers van jongens die naar Indië of de oorlog zijn gegaan.

Willem van Kuijk, stadsschoolmeester van school B, maakte tien jaar na het verschijnen van het Reglement voor de stadsscholen in 1757 de balans op van het leerlingenverloop op zijn school. Volgens zijn gegevens hadden in die periode 779 leerlingen op zijn school les gehad. Zelf had hij in 1767 nog 181 leerlingen op zijn school. Van de leerlingen die niet meer ingeschreven waren, waren onder andere 43 leerlingen overleden, 125 verhuisd en 278 hadden het onderwijs voortijdig verlaten.
Opmerkelijk is dat ook nog 19 van zijn leerlingen naar Indië waren gestuurd. 
 
Lees het hele verhaal van Dick van Gijlswijk
 
 
Gezocht
 
Dick van Gijlswijk heeft onderzoek gedaan naar de Christelijke school voor de werkende stand. Deze school was van 1875 tot 1903 gevestigd in het pand Barteljorisstraat 18. In het Noord-Hollands Archief is voldoende informatie aanwezig maar helaas zijn daar geen afbeeldingen van de school of leerlingen te vinden.

Heeft u misschien foto's? Reacties gaarne naar haerlemredactie@gmail.com 
 
 
 
Misdadigers in Holland: deze straffen kreeg je in de zeventiende eeuw
 
580x300
 
In de zeventiende eeuw werden misdadigers in Holland allesbehalve zachtzinnig aangepakt. De meeste straffen werden in het openbaar uitgevoerd als waarschuwing voor de burger. De schepenen (rechters) konden hierbij kiezen uit verschillende martel- en executiemethoden, waaronder onthoofden, ophangen, wurgen, radbraken, geselen, brandmerken en tepronkstelling.
 
Lees verder bij ONH
 
 
ONH start speciale nieuwsbrief
 
580x300
Bron: Noord-Hollands Archief
 
Oneindig Noord-Holland is gestart met een speciale gratis nieuwsbrief voor leden van historische verenigingen en (amateur-)historici. In deze nieuwsbrief, die elk kwartaal verschijnt, leest u interessante verhalen van en over historische verenigingen, het laatste erfgoednieuws, activiteiten van andere verenigingen en natuurlijk nieuwtjes van de redactie van Oneindig Noord-Holland.
Wilt u zich ook aanmelden voor de nieuwsbrief? Dat kan op deze pagina. Daarnaast is het natuurlijk mogelijk om de wekelijkse gratis ONH nieuwsbrief te ontvangen, die elke zaterdagochtend wordt verstuurd. Ook daarvoor kunt u zich via bovenstaande link aanmelden. 
 
Lees meer
 
320x410
 
 
Nooit gerealiseerde kunstwerken Jan Toorop alsnog gemaakt voor KoepelKathedraal Haarlem
 

Gedurende de restauratie van de KoepelKathedraal in Haarlem bleek dat diverse voor deze kerk ontworpen kunstwerken nooit zijn gerealiseerd.
Tijdens de restauratie (2010-2018) lukte het om er alsnog enkele toe te voegen en recent zijn glas-in-lood ramen van Jan Toorop en glasmozaïeken van Gijs Frieling dankzij schenkingen gerealiseerd. Toorop (1858-1928) maakte zijn ontwerp ruim honderd jaar geleden. De KoepelKathedraal behoort wereldwijd met onder meer de Sagrada Familia, de Sacré-Coeur en de Westminster Cathedral tot de vijf belangrijkste tussen 1850 en 1950 gebouwde kerken.
 
 
Lees verder bij Erfgoedstem
 
 
Uit de Haerlemse boekenmolen
 
 
 
280x280x1
 
Jan Kees Kokke

 
De Borski's
 

€ 34,50

Downton Abbey in Bloemendaal. Een boeiende biografie over de families Borski en van der Vliet. Twee met elkaar verweven Amsterdamse families die neerstreken in Bloemendaal, de een machtig in de financiële wereld, de ander in de ijzerhandel. In dit boek worden hun hectische levens, hun dromen en drama's voor het eerst in beeld gebracht. Ze domineren de Amsterdamse society, zijn fervente jagers. ook op vrouwelijk schoon, zijn actief als spoorweg- en sportpioniers. Rijk geïllustreerd.

 

 
280x280x2
 
Sak van den Boom

 
Nummer zes van Haarlem moet je zien 
 
€ 14,95

Een nieuw deel in de serie Haarlem moet je zien van Sak van den Boom! Afgelopen tijd verscheen nummer 6 met de titel Haarlem moet je zien – Rondom het centrum. Bijna 300 pagina’s met verhalen en tekeningen van honderdveertig monumenten rondom de binnenstad van Haarlem. Een vernieuwde versie van deel 2 met meer dan 100 nieuwe tekeningen.




Bestel bij de Kennemer boekhandel
 
 
 
 
 
280x280x1
 
Marco Daane

 
Monsieur le Coloriste Jac. van Looy, dubbeltalent
 
€ 45,00

Hij werd beroemd met de klassieker over een weesjongen: Jaapje. Decennialang wisten lezers van dat boek niet of nauwelijks dat de schrijver eigenlijk schilder was. Jac. van Looy was een bijzonder dubbeltalent. Tegenwoordig geldt zijn iconische schilderij De tuin (1893) als pronkstuk van de laatnegentiende-eeuwse schilderkunst. En is juist zijn schrijverschap op de achtergrond geraakt. Jac. van Looy (1855-1930) groeide zelf op in een Haarlems weeshuis. Dankzij weldoeners kon hij daarna een kunstopleiding volgen. Hij won de Prix de Rome en maakte vervolgens een boeiende ‘Grand Tour’ door Italië, Spanje en Marokko. Met Tachtigers als Kloos, Verwey, Witsen, Breitner en Jan Veth onderhield hij waardevolle maar gevaarlijke vriendschappen en correspondenties. Onderweg begon hij ook te schrijven. Zijn moderne proza schudde de roestige Nederlandse literatuur dooreen: realistische beschrijvingen van stierengevechten en volksfeesten, intense vertellingen, surrealistische droomscènes en de bizarre, vroeg-modernistische Wonderlijke avonturen van Zebedeus. Monsieur le Coloriste volgt Van Looys wording en ontwikkeling als kunstenaar via talloze brieven en documenten. Onbekende feiten werpen nieuw licht op zijn werk en persoon. Zoals op zijn latere loopbaan in de kunst, toen hij ontgoocheld alleen nog privé zou hebben geschilderd. Achter de als goeiig en vraag te boek staande Van Looy blijkt een fervent spotvogel schuil te zijn gegaan. Behalve een begenadigd brievenschrijver werd hij ook een omstreden Shakespearevertaler. Zijn grote bloemenschilderijen zouden onder invloed van Monet en Van Gogh zijn ontstaan, maar brieven en persoonlijke aantekeningen ontvouwen een andere werkelijkheid. Jac. van Looy koos en volgde steeds zelf zijn weg, wat hem tot een apart staande figuur met een eigen betekenis maakt.

 

 
280x280x2
 
Peter Bruyn

 
Troubadour, De Waag in Haarlem als muziekpodium
 
€ 22,50

Simon & Garfunkel, Pete Seeger, Joan Baez, Tom Paxton, allemaal stonden ze in De Waag in Haarlem. Net als Boudewijn de Groot, Astrid Nijgh, Neerlands Hoop In Bange Dagen en talloze anderen. En Bob Dylan? Er was al een datum voor hem vrijgehouden. Maar hij werd plotseling wereldberoemd, dus dat ging niet door. Muziekjournalist Peter Bruyn vertelt in ‘Troubadour’ het verhaal van de oudste en meest legendarische folkclub van Nederland, in 1962 begonnen door Cobi Schreijer. Haar doel is om het volkslied levend te houden. In de vroege jaren zestig beleeft de folkmuziek in het Verenigd Koninkrijk en Amerika een nieuwe bloeiperiode. Met een duwtje in de rug van Pete Seeger komen talloze internationale topartiesten naar de eeuwenoude taveerne aan het Spaarne. In De Waag gaat de folk een eigenzinnige symbiose aan met typisch Nederlandse kleinkunst en geëngageerd chanson. Er zijn nog altijd concerten in De Waag. Tientallen internationale artiesten per jaar. ‘Folkies’ zijn echter ‘singer-song writers’ geworden. Ook daarover gaat het in ‘Troubadour’. Hoe een genre zich ontwikkelde van ‘protestlied’ naar ‘persoonlijke ontboezeming’. Hoe een ‘generatie’ plaats maakte voor het ‘individu’. Hoe een hoofdstroming in de muziek langzaam maar onvermijdelijk een ‘niche’ werd. Maar hoe hij vandaag de dag ook genoemd wordt, hij is er nog altijd. Of zij natuurlijk. Zich immer plooiend naar de tijdgeest. De troubadour.




ISBN/ISBN13: 9789491936364
 
 
 
 
Coornhert500-jaar bijna ten einde
 
580x300

Op vrijdag 28 oktober werd in De Nieuwe Kerk in Amsterdam een gedenksteen onthuld voor Dirck Volckertsz. Coornhert. Op de foto: Boris Dittrich (oud-rechter, senator en schrijver), Wim Cerutti (voorzitter van de Coornhert Stichting Haarlem), Annabelle Birnie (directeur De Nieuwe Kerk), Franc Weerwind (minister voor Rechtsbescherming), Paul Mosterd (adjunct-directeur De Nieuwe Kerk) en leerlingen van het Coornhert Lyceum Haarlem.
 
Een verslag van Peter van Wingerden

Halverwege het Coornhert500- jaar brachten we verslag uit van de activiteiten tot dan toe en wezen we op de nog komende manifestaties. Een aantal van de aangekondigde activiteiten is succesvol afgesloten. Op onze website kunt u bijeen kort verslag met veel beeldmateriaal van de meeste daarvan aantreffen.

De Coornhert-excursie naar Gouda en Dordrecht, tevens jaarexcursie van de Historische Vereniging Haerlem, was een doorslaand succes.

Op 15 september werd voor een uitverkochte Gravenzaal in het stadhuis tijdens een maaltijd het toneelstuk uit de tijd van Coornhert “Het Land van Belofte” opgevoerd.
 
Lees verder
 
 
Baksteen
 
580x300

Foto's Mike Bink
 
Remmert Pels bracht een bezoek aan de tentoonstelling Baksteen in de Kunsthal KAdE. Een verslag.

Dit verslag bevat delen die overgenomen zijn van een krantenartikel uit de Volkskrant van oktober jl. over deze tentoonstelling. 
 
Lees het verslag
 
 
125x84
 
Haerlem Nieuws is een twee-maandelijkse uitgave van de Historische Vereniging Haerlem
 
Contact
 

Algemeen
 
Redactie
 
De website
 
Ledenadministratie
 
Afmelden Nieuws
 
Lid worden
 
Historische Vereniging Haerlem

Postbus 1105, 2001 BC Haarlem
De Hoofdwacht, Grote Markt 17 Haarlem
023 5345422
 
 
48x48x1 48x48x2 48x48x3 48x48x3